Psalmen 45

Psalmen 45 is niet specifiek gericht op de Heere God, maar op mensen. Dat is heel bijzonder. De psalm is waarschijnlijk geschreven ter ere van een bruiloft, maar het is niet zeker ter ere van welke vorst het lied gecomponeerd werd. Nadat er een aantal psalmen de revue gepasseerd zijn, waarin het lijden een centrale rol speelde, is deze psalm en haar toonzetting radicaal anders. Er is sprake van vreugde, gejubel, en feestgedruis. God, Jahweh, de Elohim, heeft macht verleend aan de koning, die namens Hem op aarde volmacht kreeg om te regeren. Als de koning dat doet en zijn regering naar Goddelijke maatstaven ter hand neemt, zal het lijden op aarde worden bestreden, want de koning neemt het op voor gerechtigheid ( vs 7 – 8 ). 

De psalm bestaat uit vier delen. Nadat de auteur zijn taak als dichter beschreven heeft, bezingt hij de koning, en de koningin, om af te sluiten met een zegenbede.In deze Bijbelstudie laat ik de koningin even buiten beschouwing, en richt mij hoofdzakelijk op de beschrijving van de koning.  

Vol enthousiasme introduceert de dichter zijn lied, en zichzelf. Geïnspireerd door alles wat er om hem heen gebeurt, welt het lied bijna vanzelf in hem omhoog, zijn voordracht is bijzonder mooi. Zijn werk moet aan de koning voorgedragen worden en wordt gecomponeerd zonder dat er een pen aan te pas komt. Het gereedschap van de dichter is zijn stem, de woorden komen met een dichterlijke perfectie in hem op. Het denkproces dat aan het spreken van de dichter voorafgaat is zo’n natuurlijk proces dat je het zou kunnen vergelijken met water dat opspringt uit een bron. Het is duidelijk dat de dichter het een schitterende taak vindt om dit lied te componeren.  

Na een korte inleiding richt de dichter zich tot de koning en beschrijft hem als persoon. Zijn schoonheid gaat die van andere mensen te boven, en is een bron van zegen van God vandaan, aldus de dichter. Uit het vervolg van het psalter zal blijken dat die schoonheid niet specifiek het uiterlijk van de koning betreft, maar meer zijn karaktereigenschappen. Deze koning spreekt goede woorden, goede woorden komen steeds uit zijn mond en zijn voortdurend op zijn lippen. Je kunt hierbij denken aan welbespraaktheid, maar eerder nog aan de manier waarop de koning recht spreekt, en gerechtigheid vooropstelt in zijn manier van regeren. Daar blijft het niet bij, de dichter heeft het ook over de daden van de koning. Die daden zijn militair van aard. Begrijpelijk dat de koning opgeroepen wordt om als een held zijn zwaard aan te gorden. ( vs 4 ) De oproep om voorspoedig uit te rijden is eigenlijk een belofte: de koning zal zeker op deze manier uitrijden. Zijn strijd heeft tot doel om waarheid, gerechtigheid en nederigheid te bevorderen. 

In Israël was de koning het hoofd van het leger, maar hij was tegelijkertijd vertegenwoordiger van God. Het hoorde tot zijn taak om de wil van God hier op aarde uit te voeren en in Zijn Naam te handhaven of te herstellen wat er in overeenstemming was met Zijn plan. 

De dichter noemt drie essentiële zaken, die van het allergrootste belang zijn voor het uitoefenen van het recht: 

• Waarheid staat in de lijn van het negende gebod. ( Ex. 20 : 16 / Deut. 5 : 20 ) en doelt op betrouwbaarheid in woorden en daden. 
• Nederigheid is nodig om op de juiste manier tegen God aan te kijken 
• Gerechtigheid is nodig om alle verplichtingen tegenover God en mensen na te komen. 

Heel bijzonder! Dit zijn zaken die je niet direct in verband zou brengen met een machtig vorst, toch blijken ze voor de Heere God van onschatbare waarde en van doorslaggevend belang. 

Wanneer je zo naar de ‘ontzagwekkende daden’ kijkt die de dichter beschrijft, dan kom je uit op ‘ tekenen van macht die door God Zelf gegeven zijn. ‘ Dit zijn geen daden van een despoot, maar van een Godvrezend mens, die op een plaats staat waar de Heere hem gesteld heeft. ( vs 4, 5) Deze daden worden aan de koning uitgebeeld, zodat hij zelf ook nederig blijft, in het besef dat het God Zelf is, die handelt. De vijanden van de koning worden effectief bestreden, ook uit deze feiten kun je de zegen van de Heere opmaken. 

De ideale koning die hier bezongen wordt, verdient lof, en daarom is het de wens van de dichter dat zijn koningschap zich zal voortzetten, van generatie op generatie. In de periode na de monarchie is de psalm ook wel Messiaans gelezen, als een gedicht over de Messias en het volk van God. 

De schrijver van de brief aan de Hebreeën heeft  psalm  45 Messiaans opgevat, en uitgelegd als zijnde vervuld in Christus Jezus. De gemeente wordt daarbij opgeroepen om haar eigen achtergrond te vergeten en de Heere Jezus te aanbidden. De bemoediging kun je ook oplezen uit de beloften aan de kinderen:  de komende generaties zullen ook aan Christus toebehoren! 

Psalm 45 maakt deel uit van de liederen van de kinderen van Korach, zoals je die beschreven vindt in psalm 42 – 49. De eerste psalmen beschrijven een crisis in het koningschap. ( Psalm 42 – 44 ) Maar zelfs in die dreigende tijden bleef het koningschap van God door het Messiaanse koningschap in Sion het einddoel van het psalter. Je kunt hieruit opmaken dat de dichter doorzicht had, en geestelijk inzicht. De dochter van Tyrus wordt opgeroepen om zich voor de Messiaanse koning neer te buigen, zodat de rijken van het volk met geschenken haar gunst zullen zoeken. ( vs 10 – 13 ) Zij is waarschijnlijk een personificatie voor de rijke omliggende volkeren van Israël. 

In psalm 46 belijdt Israël dat God een Toevlucht is, terwijl psalm 47 : 3 eraan toevoegt dat God Koning is over de hele aarde. Voor het volk Israël – dat in en na de ballingschap zonder koning was ( zie psalm 44 : 12 ), betekent deze volgorde dat de aandacht steeds meer gericht werd op God als Koning en op Zijn Messiasschap. De koningspsalmen ( 45 en 47 ) vormen een schakel met psalm 46 en 48 die ‘ schuilen ‘ als Leitmotiv hebben. Daarachter schuilt een mooie gedachte: een goede koning biedt bescherming aan zijn onderdanen, maar vindt tegelijkertijd zelf bescherming bij God.