Genesis 9

Het eerste wat Noach deed was een altaar bouwen voor JHWH. De grondtaal vermeldt de persoonlijke naam van God bij deze gelegenheid. Het werkwoord ‘ bouwen ‘ doet vermoeden dat het om een bouwwerk van ongehouwen en onbewerkte stenen ging. Dat kun je je wel voorstellen, de aarde moet daarmee bezaaid zijn geweest. De brandoffers werden helemaal verbrand, Noach at er niet van, alles was voor de Heere. Noach gebruikte uitsluitend reine dieren en reine vogels. Dit offer zag op verzoening en was een teken van dankbaarheid voor de overleving. De Heere rook het offer, en het was Hem aangenaam. Hij nam het offer aan. Zo reageerde Hij op de gehoorzaamheid van de mens die Hem het offer bracht. Letterlijk staat er dat het een offer met een reuk van aanvaarding, van kalmering was. Gods toorn over de ongehoorzaamheid van de mens kwam tot bedaren. Er was geen wijziging in Zijn houding ten opzichte van Noach – die immers genade vond in Gods ogen  ( Gen. 6 : 8 / 8 : 1 ), maar wel tegenover de mensheid in het algemeen. Noach was hier priester voor de nieuwe mensheid. Tegelijkertijd was Hij middelaar. De Heere reageerde positief op dit offer. Hij sprak in Zijn hart dat het in de toekomst er niet beter voor zou staan met de mensen. Zonder verder tijdsverloop wist de Elohim dat het kwaad ook uit de ark was meegekomen, de nieuwe aarde op. Zelfs het gericht van de zondvloed veranderde dat niet. De vloek van Genesis 3 : 17 zou blijven, maar er zou geen nieuw gericht meer op volgen. Gods barmhartigheid en genade hadden de overhand gekregen. 

God dacht: ‘ Ik zal de aarde nooit meer vernietigen, ook al zijn de mensen slecht en doen ze altijd verkeerde dingen. Ik zal nooit meer alles en iedereen doden, zoals Ik nu gedaan heb. Voortaan zal er altijd een tijd zijn om te zaaien en een tijd om te maaien. Er zal altijd kou zijn en hitte, zomer en winter, dag en nacht. Nooit houdt dat op, zolang de aarde bestaat. ‘ 

Aan het begin van de nieuwe mensheid na de vloed worden Gods zegen en opdracht ten aanzien van de vruchtbaarheid en voortplanting genoemd, zoals dat in Genesis 1 : 28 het geval was. Het was de derde keer dat er een zegen vermeld werd. Deze keer werden ook de vrouwen bij de zegen inbegrepen. De woorden en de verzen 1 en 7 lijken op elkaar. De voortgang van de mensheid vormt de omlijsting van dit gedeelte. 

God gaf de mensheid gezag over de dieren, en gaf daarmee de distantie tussen mens en dier aan. Er was echter een verschil met de eerste opdracht in Gen. 1 : 28. Er is nu sprake van vrees tussen mens en dier, de treurige gevolgen van de zondeval. De mens ontvangt veel gezag over de dieren, maar wel in verantwoordelijkheid tegenover God. In vers 3 krijgt de mens toestemming om dierlijk voedsel te gebruiken. Het is aannemelijk dat hij tot dan toe vegetarisch geleefd heeft. Het bloed – drager van levenskracht – mocht niet gegeten worden. 

God stelt Zich teweer tegen het vergieten van bloed of dat nu mensen of dieren betreft. De cyclus van geweld moest gestopt worden. Het bloed van een mens zou steeds vergolden worden. ‘ Als een mens een ander mens doodt, moet die mens zelf ook gedood worden ‘ luidde de bepaling aan Noach en zijn zonen. Deze doodstraf weerspiegelt het recht van God over leven en dood. De verwijzing naar het beeld van God ( vs 6 ) geeft aan dat die notie nog steeds van toepassing is, ondanks de zonde die verwoestend doorwerkt in de mens. Op deze bepaling kan de medische ethiek de beschermwaardigheid van het leven funderen. Elk mens is kostbaar in Gods oog. Ondanks de zonde is God positief over de geboorte van nieuwe mensenkinderen. 

Opnieuw richtte God Zich tot Noach en sprak over Zijn verbond. Hij is een God van genade, orde en recht. Die kostbare verhoudingen worden in het verbond vastgelegd. Wat de Heere in Zijn verbond gezegd had ( Genesis 8 : 21 ) maakte Hij nu bekend aan Noach en de zijnen. Hoewel Hij in de voorgaande verzen enkele eisen gesteld had, komt Hij nu met onvoorwaardelijke toezeggingen. Uit deze woorden kunnen wij opmaken dat dit verbond niet afhankelijk was van de gehoorzaamheid van mensen. Het feit dat het verbond ook vastgelegd werd met de dieren bekrachtigd dit argument nog eens te meer. 

De door God gegeven opdracht tot vermenigvuldiging in de voorafgaande verzen is niet tevergeefs: mens en dier zullen nooit meer worden prijsgegeven aan de ondergang door een zondvloed. 

Als teken van Zijn weergaloze trouw geeft de Elohim een teken: de regenboog. Het verbond is voor alle volgende geslachten. De herhaling van zinnen over het verbond geven dit belang aan. En geven de verzekering dat God Zich aan Zijn verbond zou houden. De boog herinnert niet zozeer de mens aan dit verbond, maar God Zelf. ( vs 16 ) Hij zal Zijn verbond gedenken. Deze woorden duiden op een actieve stellingname. God blijft de aarde trouw in een eeuwig verbond. In Gen. 9 : 17 staat voor de derde keer het woord ‘ teken’. Wij mensen kunnen ervan op aan. Met dit gedeelte wordt de uitvoerige beschrijving van de zondvloed afgesloten. 

“ God zei verder: Ik geef jullie voor altijd een teken van Mijn belofte. Ik zet Mijn boog in de wolken. Dat is het teken van Mijn belofte aan jullie en aan alles wat er op aarde leeft. Steeds als Ik veel wolken over de aarde stuur, zal er een regenboog tevoorschijn komen. Dan zal Ik denken aan Mijn belofte aan jullie en aan alles wat er leeft. Nooit meer zal het water iedereen doden en alles verwoesten. Als de regenboog in de wolken verschijnt, zal Ik die boog zien. Dan denk Ik aan Mijn belofte. Die belofte geldt voor altijd. “