Korinthe en de goede raad van Paulus

Kortom geliefde broeders en zusters, zet u altijd volledig in voor het werk van de Heer, in het besef dat door de Heer uw inspanningen nooit tevergeefs zijn. ( 1 Kor. 15 : 58 )

De apostel Paulus heeft zijn eerste brief aan de gemeente in Korinthe geschreven in het jaar 54 of 55, toen hij in Efeze was. ( 1 Kor. 16 : 8, 9 ) Dat was tijdens zijn derde zendingsreis, zo`n 4, 5 jaar nadat hij de gemeente in Korinthe had gesticht. ( Hand. 18 : 1 – 23 ). In de tussentijd had Apollos in Korinthe gewerkt. ( Hand. 18 : 27 – 28 ) en had Paulus een brief geschreven die nu helaas verloren is gegaan. Daarin had hij de tucht in de gemeente aan de orde gesteld. ( 1 Kor. 5 : 9 )

Op basis van de indeling van de brief kun je nauwelijks enige samenhang ontdekken tussen alle problemen die er speelden, en waarmee de Korintiërs te maken hadden. Als er een samenhang te ontdekken viel, hadden we beter kunnen begrijpen waarom deze problemen in Korinthe voorkwamen en waarom de gelovigen zich er in schikten. Zo tolereerden ze iemand die incest had gepleegd, en mensen die de opstanding ontkenden. ( 5 : 2 / 15 : 33 – 34 ) Bovendien kwam er binnen de gemeente veel ontrouw aan de wil van God voor, onderlinge ruzies ( 1 : 10 / 4 : 21 ) rechtsgeschillen tussen broerders ( 6 : 1 – 11 ), prostituee bezoek ( 6 : 12 – 20 ), een ascetische levenswijze ( 7 : 1 – 40 ), gewetenskwesties, en een verkeerde opvatting van christelijke vrijheid.( 1 Kor. 8 – 10 ), verwerping van het onderscheid tussen mannen en vrouwen ( 11 : 2 – 16 ) bandeloosheid als de gemeente samenkomt ( 11 : 17 – 34 ) geestdrijverij ( hfdst 12 – 14 ) en ontkenning van de opstanding van het lichaam.

De spanningen tussen de Korintiërs onderling laten zich voor een deel verklaren uit de sociale achtergrond van de gemeenteleden.
De brief maakt duidelijk dat er een gebrek aan solidariteit bestond tussen de rijken en de armen. Zelfs wanneer gelovigen uit de gemeente samenkwamen om gezamenlijk de maaltijd te gebruiken en het avondmaal te vieren waren er gemeenteleden die er een braspartij van maakten, en dronken werden terwijl er mensen waren die honger leden ( 11 : 20 – 21 ) Iedereen at zijn eigen maaltijd en maakte zich totaal niet druk om wat zijn broeder of zuster in Christus nodig had. Het leek erop dat de rijken al aan tafel gingen voordat de armen, slaven of vrijen – die door hun werkverplichtingen pas later aan konden schuiven – gearriveerd waren ( 11 : 33 )

Naast deze minachtende houding naar de armen toe ( 11 : 22 ) bestond er ook nog eens wrijving tussen de rijken onderling. Het gebeurde regelmatig dat ze hun onderlinge verschillen bij de wereldlijke rechtbank uitvochten. Als ze elkaar hadden gerespecteerd, en als de zaak van Christus hun aan het hart was gegaan, dan hadden ze deze geschillen binnen de gemeente gehouden, en in der minne geschikt.
Paulus ontwaarde in deze houding van de gemeente de neiging om broeders en zusters te benadelen. Om zijn beweringen kracht bij te zetten, herhaalde hij in 6 : 9 – 11 de lijst van nare zaken en zonden nog eens, die hij eerder ook al had opgesomd ( 5 : 11 ). Hij voegt er ook nog het woord ‘ dieven ‘ aan toe.
Geldkwesties hebben ook de verhoudingen tussen Paulus en de Korintiërs onder druk gezegd. Paulus voelde zich verplicht om zijn houding te verantwoorden. Hij had geen cent van hen aangenomen omdat het hem beter leek in zijn eigen levensonderhoud te voorzien. Zo zou hij de verkondiging van het Evangelie niet in de weg staan. ( 9 : 6, 12 )

Deze argumentatie van Paulus werd hem niet in dank afgenomen. In die tijd was het namelijk gebruikelijk dat filosofen en rondtrekkende leraren uit de Grieks – Romeinse wereld voor hun onderwijs betaald kregen. Of dat ze financiële steun genoten van rijke beschermheren. Paulus had – in tegenstelling tot Apollos en Petrus – geen gebruik gemaakt van dit voorrecht. Maar daarom kon hij volgens de gemeenteleden ook geen aanspraak maken op de titel ‘ apostel ‘. ( 9 : 1 – 6 ) Heel apart!
Geen wonder dus, dat Paulus meteen al in het begin van zijn brief de hoogmoed van de rijken en machtigen aan de kaak stelde. Hij benadrukte bovendien dat Gods uitverkiezing niet berustte op rangen en standen. Gods roeping volgt een maatstaf dat elk onderscheid op basis van menselijke criteria als dwaas afdoet. ( 1: 26, 27 )

De sociologische component bij de problemen in Korinthe leidden tot de onderliggende vraag wie er nu eigenlijk de macht uitoefende. Er valt nog veel meer te zeggen over de situatie toentertijd in Korinthe. Duidelijk is wel dat Paulus er zijn uiterste best voor heeft gedaan om deze jonge gemeente met goede raad, onderwijs en inzicht toe te rusten.
Aan het einde van zijn brief aan de Korintiërs gekomen, behandelde Paulus het onderwerp van de opstanding van het lichaam. Daarmee komt ten volle aan het licht hoezeer sommige Korintiërs dwaalden in hun opvattingen over het lichaam. Deze kwestie – over de opstanding – is cruciaal. Het hangt er vanaf of iemand gered is. ( 1 Kor. 15 : 2, 34 ).
De historiciteit van de opstanding van Christus vormt het hart van het christelijk geloof.
Paulus deed zijn uiterste best om de diversiteit aan lezers van zijn brief de kern van het geloof uit te leggen. Daarbij schuwde hij geen moeilijke onderwerpen. Aan mensen die zich afvroegen of er wel een opstanding uit de doden zou komen ( 15 : 12 ), en zich niet voor konden stellen dat Gods reddingsplan ook de redding van het lichaam omvatte ( 15 : 35 ), bracht Paulus het volgende in herinnering:

1. De dood is een rauwe werkelijkheid ( 15 : 18, 19 / 30 : 34, 50 )
2. God heeft de dood overwonnen door de opstanding van Jezus Christus. Hij was de eerste van alle gelovigen, van alle mensen die zullen opstaan. ( 15 : 20, 23 )
3. Uiteindelijk zou in de toekomst Gods oorspronkelijke plan helemaal in vervulling gaan. ( 15 : 24, 28 )
Met de uitgebreide uitleg van de apostel wordt ons duidelijk gemaakt dat het leven in de toekomstige wereld een leven zal zijn dat wij zullen leven met een verheerlijkt lichaam. ( 15 : 35 – 58 ) Het wordt ons duidelijk dat het leven in de toekomstige wereld in het verlengde ligt van ons huidige leven, maar tegelijkertijd totaal nieuw zal zijn.

Tenslotte richtte Paulus zich nog eens heel persoonlijk tot de gemeente van Korinthe. Ondanks zijn ernstige waarschuwingen tegen de dwaalleer waartegen hij zijn waarschuwing had gericht, sprak hij hen liefdevol aan als ‘ mijn broeders en zusters. ‘ Het leed geen enkele twijfel dat zijn woorden voortkwamen uit liefde en bewogenheid. ( vgl. 1 Kor. 7 : 3 )
De afsluiting van dit hoofdstuk wordt gekenmerkt door twee belangrijke aandachtspunten.
1. ‘ Wees standvastig, onbeweeglijk. ‘ ( vgl Kol. 1 : 23 ) Daarmee bedoelde Paulus dat de gelovigen zich niet mochten laten afbrengen van het onderwijs van de apostelen over de opstanding van Jezus Christus. ( vs 3 – 6 ). Dit leidde tot de opstanding van alle gelovigen. Dit heerlijke feit zou hen levensmoed en kracht geven.
2. ‘ Wees overvloedig in het werk van de Heer. ‘
Het werk van de Heer ( vgl 1 Kor. 10 : 10 ) moet je zien als het werk voor de Heer, en houdt in de eerste plaats de verkondiging van het Evangelie in, in Woord en Daad.

De motivatie die de mensen in Korinthe kregen om je daarvoor in te spannen, je moeiten en offers te getroosten, lag in de zekerheid dat die inspanningen niet vruchteloos zouden zijn. ( kenos = leeg, inhoudsloos, ijdel )
Nee, zeker niet! De hoop op de opstanding en de beloning maakte alle inspanning de moeite waard.

In vers 14 – 19 / 30 – 32 heeft Paulus aangetoond dat zonder deze hoop alle moeiten en gevaren waarin zij zich om het geloof zouden begeven zinloos zouden zijn. En zo zou het ontbreken van deze heerlijke toekomstverwachting mensen onverschillig en negatief maken.
De toevoeging ‘ in de Heere ‘ maakt extra duidelijk dat de geloofsverbondenheid met Jezus Christus in dit alles een centrale rol speelt. Zijn opstanding en verheerlijking zijn de garantie voor de opstanding en verheerlijking van alle gelovigen die met Hem verbonden zijn.

Het is zo duidelijk als het maar kan: het geloof in Jezus Christus, en in de opstanding der doden geeft ons leven zin. Niets is zinloos, dat gedaan wordt voor God.