‘Er komt een dag dat Jeruzalem weer één volk is. Dan wordt er geroepen vanuit de Efraïmbergen: ‘ Kom allemaal mee naar Jeruzalem! We gaan naar de tempel van de Heer, onze God!’
“ Want er zal een dag zijn waarin de hoeders op Efraïms gebergte zullen roepen: ‘ Maakt ulieden op en laat ons opgaan naar Sion, tot de Heere, onze God.”
De vierde profetie in de rol van Jeremia is de eerste die alleen maar woorden vol heil bevat. Opnieuw klinken de woorden: ‘ zo zegt de Heere ‘ ( vgl. Jer. 30: 5,12,18). In deze profetie wordt het volk van Israël voorgesteld als een jonge vrouw naar wie de liefde van de Heere uitgaat. JHWH zegt dat het volk dat aan het zwaard ontkomen is, genade gevonden heeft in de woestijn. Dat oordeel heeft nog niet plaatsgevonden, het is dus een profetische vooruitblik. Deze is bedoeld voor het gedeelte van Israël dat het oordeel en het zwaard zal overleven. Zij zullen terugkeren uit de ballingschap. Het geheel herinnert aan de uittocht uit Egypte. ( Exodus 33: 12-17).
De woestijntijd wordt – opvallend – heel positief afgeschilderd. ‘ De Heer zegt: volk van Israël, jullie voorouders ontsnapten aan hun vijanden en vluchtten de woestijn in. Toen ben Ik gekomen om hen te helpen. Ik ging met hen mee, en bracht hen naar een plaats om uit te rusten. ‘ Er volgen nog meer mooie, troostende woorden van de kant van God. Hoewel het volk in Babel zat, liet God het niet in de steek, integendeel! Het volk vond opnieuw genade op weg naar rust, veiligheid en vrede. Deze heerlijke aspecten van het geloof zouden de ballingen in Babel nooit vinden. Ze geven aan dat er een omkering van de vloek te verwachten was. Verbondsherstel, een op weg gaan naar het beloofde land. ( zie uitleg Jeremia 30: 11, 17).
Van verre was JHWH aan Israël verschenen. Hij herinnerde zijn volk eraan hoe Hij het van eeuwige tijden af aan liefgehad had. Deze woorden staan met nadruk vooraan in de zin. ( Jer. 31: 3). De Heere God heeft met Zijn eeuwige liefde Zijn volk naar zich toegetrokken. (Jesaja 43: 4/ Hosea 11: 1-4) Deze oneindige liefde vormt de basis voor het herstel. Opnieuw zal God Israël bouwen en zal Israël – hier voorgesteld als een jonge vrouw – opgebouwd worden. Deze woorden wijzen op de wederopbouw van het gebied, en op de herbevolking ervan.
Opnieuw zou de jonge vrouw Israël zich mooi maken, en opgaan met muziek en reidans, zoals het vroeger was geweest. Jeremia schetste hier een beeld van grote blijdschap en onbezorgdheid. Het verlaten, verwoestte land rondom Samaria zou opnieuw ingeplant worden met wijngaarden. De combinatie ‘bouwen’ en ‘planten’ komt in Jeremia vaker voor en is een beeld van wederopbouw en herstel. ( Jer. 1: 10 / 24:6) Het mooiste is dat de planters de wijngaarden niet alleen zouden planten, maar dat ze ook van de vruchten ervan zouden genieten. Deze woorden geven het herstel van de verbondszegen aan. Een totale omkering van de verbondsvloek ( Deut. 28 / vgl. Jer. 5: 17). Het geschetste perspectief schildert een hersteld volk af dat leeft onder Gods zegen.
De wachters in het heuvelland van Efraïm hoefden niet langer onheil en verderf af te roepen. Ze keken niet langer uit naar een mogelijke vijandige inval, maar naar de komst van de nieuwe maan. Die zou hun duidelijk maken wanneer de feesten begonnen. ( Psalm 81: 4 )
‘ Sta op, laten we naar Sion gaan! ‘ zouden de wachters roepen. Er was geen sprake meer van dreiging, de wachters waren herauten geworden die opriepen tot aanbidding. ‘Samaria’en ‘Efraïm’ verwijzen daarbij naar het noordelijk rijk, terwijl Sion verwijst naar Jeruzalem. De plaats die JHWH uitgekozen heeft.
Het voorzegde herstel is dus voor heel Israël bestemd. ( vgl. vs1. 30: 3 ) De scheiding die door Jerobeam was ingesteld, wordt weer ongedaan gemaakt. ( 1 Kon. 12: 26-33).
Je kunt begrijpen dat Jeremia daarnaar heeft uitgezien! Hij hield deze profetie niet voor zichzelf, maar schreef in een brief naar de ballingen om hen een hart onder de riem te steken.
Deze schitterende profetie is niet tot vervulling gekomen na de eerste ballingschap. Toen was er maar een kleine provincie Jehud, Samaria viel daarbuiten. En ook in de tijd van het Nieuwe Testament is deze profetie niet vervuld. Samaria bleef gescheiden van Juda. We moeten dus concluderen dat deze profetie nog steeds niet vervuld is. In onze tijd is er wel wijnbouw in Samaria en de oogstfeesten zullen er zeker vrolijk zijn. Maar het geheel wijst erop dat we meer moeten denken aan een eschatologische vervulling.
In deze bijbelverzen wordt Israëls herstel beschreven met allerlei verwijzingen naar de Exodus. Het herstel zal met recht een nieuwe exodus genoemd kunnen worden. Dit gebeurt vaker in de profetische literatuur, vooral in Jesaja 40 – 55. In het Nieuwe Testament wordt deze exodus ook vaak gebruikt met betrekking tot het verlossingswerk van de Heere Jezus.
Al deze woorden heeft de Heere op laten tekenen in de Bijbel om ons geloof te versterken. Jezus richtte Zijn woorden niet alleen tot zijn leerlingen maar tot alle gelovigen. Het allermooiste is dat Hij geen voorwaarden stelt aan mensen die zich uitstrekken tot de gave van het geloof. Het enige wat belangrijk is, is de oorsprong ervan. Het moet Gods eigen geloof zijn.
Hoe krijgen wij deel aan deze gave?
Richt je verlangen op de liefde van God. ( 2 Tess. 3: 5)
Heb de juiste hartsgesteldheid ( Matth. 5: 3 – 12 )
Leidt een heilig leven ( Hebr. 12: 14 )
Wees betrouwbaar ( 2 Tim. 2 )
Geloof in de beloften van God ( Joh. 7: 38)
Bid ( Lucas 11 1 – 10 )
Zoek mensen op die ervaring hebben met het geloofsleven en de gaven van de Geest. ( Efeze 3: 14- 22)
Dan zul je de blijdschap en vrede van het geloof ervaren. We laten aan de Heere over wanneer Hij Zijn profetie in vervulling zal laten gaan. Wie gelooft, zal nu al de blijdschap ervaren van de zekerheid van Gods beloften.