Elia en de Baälspriesters

“ Achab stuurde boden naar alle stammen van Israël en liet ook alle profeten bij de Karmel bijeenkomen. Daar sprak Elia het volk als volgt toe: “ Hoe lang blijft u nog op twee gedachten hinken? Als de Heer God is, volg Hem dan, is Baäl het, volg dan Hem. De Israëlieten zeiden niets. Toen zei Elia: “ Ik ben de enige profeet van de Heer die nog over is. De profeten van Baäl zijn met vierhonderdvijftig man. Breng ons twee stieren. Zij mogen als eerste een stier uitkiezen. Laten ze die in stukken snijden en op een brandstapel leggen, maar ze mogen het hout niet aansteken. Ik zal de andere stier gereed maken en op een brandstapel leggen. Maar ik zal het hout niet aansteken. U moet de naam van uw God aanroepen en ik zal dan de naam van de Heer aanroepen. De God die antwoordt met vuur, is de ware God. Heel het volk stemde met dit voorstel in. “ ( 1 Koningen 18 : 21 – 24 ) 

Het verhaal van de profeet Elia is ongetwijfeld bijzonder. In de eerste drie hoofdstukken van de reeks verhalen over deze profeet komt duidelijk de krachtmeting naar voren waarbij de afgodische, koninklijke macht ( verpersoonlijkt door koning Achab en zijn vrouw Izebel ) tegenover de woordvoerder van God wordt gezet. Achab weigerde te gehoorzamen aan de geboden van de Heer, en was overgegaan naar de dienst van de Baäls. ( 18 : 18 ) Tegelijkertijd sleepte hij de meerderheid van het volk mee, dat willoos zijn voorbeeld volgde. 

Tegenover de goddeloze koning Achab stond de profeet Elia die er alles aan deed om het woord van God bekend te maken. Zijn bedoeling was het om Israël te laten weten dat de Heere de Enige ware God was. ( 18 : 37 ) Ook al had Elia het moeilijk, had hij veel te verduren en verdroeg hij vervolging, toch ondervond hij ook de trouw van Degene Die hij diende. Hij werd beschermd, geleid en van voedsel voorzien. Dat gebeurde op een hele verrassende manier. Bovendien werden zijn gebeden verhoord, ( De droogte, daarna de regen, de opwekking van de zoon van de weduwe in Sarfat, en de overwinning op de berg Karmel ) Bovendien ondervond de profeet de goedheid en de soevereiniteit van de Heer over de geschiedenis.

Israël verkeerde in een treurige toestand. Izebel roeide alle profeten uit en doodde die mensen. Ze diende de afgoden, stelde vervolgingen in, en sleepte Achab hierin mee. Maar gelukkig waren er nog enkele vrome mannen die God vreesden en Hem dienden, en een paar profeten die hen hielpen bij de eredienst. De priesters en Levieten waren allemaal naar Judea en Jeruzalem gegaan ( 2 Kronieken 11 : 13, 14 ). In hun plaats had God deze profeten aangesteld die de mensen in besloten bijeenkomsten onderwezen, of in gezinnen die vasthielden aan de oprechte dienst aan God. 

Op een gegeven moment vond er een ontmoeting plaats tussen koning Achab en Elia. Het was een ontmoeting tussen een slechtere koning die de wereld ooit gekend had, en een vromere profeet dan waarmee de kerk ooit gezegend was. Achab ging Elia tegemoet. Toen hij hem zag riep hij: “ Daar ben je dus, Elia! Wat een ellende heb jij in Israël gebracht!” Nee, antwoordde Elia “ Dat hebt u zelf gedaan, samen met uw familie. Want u bent ongehoorzaam geweest aan de Heer, en u bent de god Baäl gaan vereren. Nu moet u het volgende doen: laat het hele volk naar mij toekomen op de berg Karmel. En ook alle 450 profeten van de god Baäl, en de vierhonderd profeten van de godin Asjera. Al die profeten die te eten en te drinken krijgen in het paleis van koningin Izebel. 

Achab deed wat Elia zei. Hij liet de Israëlieten en de profeten bij elkaar komen op de berg Karmel. Daar zei Elia tegen het volk: “  Hoe lang gaat het nog duren voordat jullie een keus maken? Als de Heere de ware God is, kies dan voor de Heer. Als de Baäl het is, kies dan voor Baäl. Het volk gaf Elia geen antwoord. Toen zei Elia tegen hen: “ Ik ben de enige profeet van de Heer die nog over is. En er zijn hier 450 profeten van Baäl. Jullie moeten ons twee stieren brengen. De profeten van Baäl mogen er één uitkiezen. Die moeten ze in stukken snijden en op een stapel hout leggen. Maar ze mogen het hout niet in brand steken. Ik zal zelf de andere stier slachten en op een stapel hout leggen. En ook ik zal het hout niet in brand steken. Dan moeten de profeten van Baäl tot hun god bidden, en ik zal bidden tot de Heer. De god die antwoord geeft, dat is de ware God. “ Dat vond iedereen een goed voorstel.” 

Elia bestrafte het volk omdat ze de dienst en aanbidding van God en die van Baäl vermengd hadden. Het was niet alleen zo dat sommige Israëlieten God dienden, en anderen de Baäl, maar dezelfde Israëlieten dienden Baäl en God. Dit noemde Elia : “ hinken op twee gedachten. ( vs 21 ) Ze aanbaden God om de profeten een genoegen te doen, en aanbaden de Baäl om Izebel een plezier te doen en in de gunst te komen bij het hof. 

“ Er kan maar één God zijn, Eén die almachtig en allesomvattend is. Hoe kan er iets toegevoegd worden aan het volmaakte? Daarom: als na onderzoekt blijkt dat Baäl dat oneindige, allesomvattende wezen is, dan moeten we Jehova afzweren en alleen Baäl dienen. Maar als blijkt dat Baäl bedrog is, dan kunnen we niets meer met hem te maken hebben. “ Op dit redelijke voorstel van Elia wist het volk niets te antwoorden. 

Elia stelde dus voor om de zaak eerlijk uit te zoeken. Baäl had alle voordelen aan zijn kant. De koning en het hof waren allen voor Baäl en ook het merendeel van de bevolking. Daar tegenover was de verdediger van de zaak van God maar alleen. Elia was iemand die nog niet zo lang geleden maar een verbannene was geweest die nauwelijks aan de hongerdood ontsnapt was. Toch liet hij moedig de proef op de som nemen. Van elke partij moest er een offer bereid worden. Iedere partij moest tot zijn God bidden. De God die door vuur zou antwoorden, zou God zijn. 

Het was een bewijs van grote moed van Elia dat hij alleen durfde staan om de zaak van God te verdedigen tegenover zoveel machtsvertoon en zo’n groot aantal tegenstanders. UIteindelijk heeft zijn God hem niet teleurgesteld. Het vuur waarmee God antwoordde vinden we feitelijk terug bij de uitstorting van de Heilige Geest in Handelingen 2.  Eeuwen later zouden de apostelen met dezelfde moed en kracht het volk van Israël tegemoet treden. ( Handelingen 2 : 22 – 40 ) Ze zouden eerlijk zeggen wat er fout was, en even eerlijk wijzen op de enige God in hemel en op aarde die mensenzielen behouden kan, en het waard is om geëerd, gediend en gevreesd te worden!