De waarde van de psalm uit het boek Jona

Jona- de psalm van Jona 2 

Jona`s gebed ( 2: 3-10) bestaat uit een groot aantal citaten die afkomstig zijn uit verschillende psalmen. Veel moderne Bijbelgeleerden beschouwen dit gebed als iets dan niet in het verband past, een latere toevoeging is. In tegenstelling tot wat je zou denken is dit gebed geen smeekbede om verlossing, het is een dankgebed. Jona moet dus heel goed beseft hebben dat hij gered was van de verdrinkingsdood. In de buik van de grote vis benoemde Jona de ervaringen die hij had voordat hij werd ingeslikt. Op het moment dat Jona als een baksteen naar de bodem van de zee zonk en dreigde te verdrinken, heeft hij om hulp en verlossing gesmeekt. ( 2: 3-8). 

God heeft Zijn gebed beantwoord en een vis gestuurd die zijn leven redde. Jona dankte God voor die bevrijding, in de verwachting dat God hem op de een of andere manier zou bijstaan. 

Jonas gebed verschilt in woordkeus en stijl van de rest van het boek. Dit gegeven is als argument aangevoerd tegen de oorspronkelijkheid ervan. Maar het feit dat het gebed uit de psalmen afkomstig is, laat het weer heel logisch zijn dat de stijl verschilt van de rest van het verhaal. Jona heeft in zijn nood de psalmen geciteerd die hij uit zijn hoofd kende. 

Jona zat gecompliceerd in elkaar. Aan de ene kant wilde hij niet gehoorzamen aan de opdracht van de Heere God. Door de orkaan overvallen, wilde hij zichzelf opofferen voor de levens van de zeelui. Maar eenmaal in het kolkende water beland, bad hij vurig tot God. Heel menselijk. De Heere hoorde zijn gebed, en Jona gehoorzaamde aan zijn opdracht toen hij veilig weer aan land teruggekomen was. Je zou kunnen stellen dat Jona een gelovige was die het moeilijk vond om een beslissing van God te accepteren omdat die beslissing tegen zijn eigen wil inging. Zijn ommekeer bleek zelfs na zijn spectaculaire redding niet volledig te zijn. 

Uit het onbezonnen verzoek van Jona om te mogen sterven ( 4: 3, 9 ) blijkt dat hij halsstarrig was, en inconsequent. Hoe dankbaar had hij zijn gebed opgezonden in de buik van de vis! Die dankbaarheid leek later weer totaal verdwenen te zijn. 

De tegenstrijdigheden waaraan Jona ten prooi viel wijken niet zover af van de gevoelens die  ook gelovige mensen in hun leven kunnen ervaren. De Heere zette in Jona 4 de vorming van zijn profeet dan ook voort. Tactvol probeerde Hij Jona tot rede te brengen. Het bleek mogelijk voor Jona dat hij zijn ommekeer voltooide. Omdat het boek Jona blijk geeft van een geestelijke ontwikkeling langs kronkelpaden geeft het juist iets realistisch aan het geheel. 

Jona`s gebed uit hoofdstuk 2 past daarom niet alleen goed in het verband, het is in het geheel van het boek zelfs noodzakelijk. Het boek Jona bestaat namelijk uit twee delen die parallel lopen. Hoofdstuk 3 loopt parallel aan hoofdstuk 1, en hoofdstuk 4 aan hoofdstuk 2. In beide gevallen bevond Jona zich in een crisissituatie. De eerste keer omdat hij in de kolkende zee gegooid was, de tweede keer omdat de mensen uit Ninevé zich hadden bekeerd. Jona zag waar hij al bang voor was: God spaarde de levens van de mensen, In de beide situaties bad Jona, en de uitkomst van zijn gebeden zijn bekend ( Jona 2: 3-10/ 4: 2-3) 

God greep in, en redde Jona ( 2: 1, 11 ). Of hij probeerde hem tot rede te brengen met betrekking tot het heil van de mensen uit Ninevé. ( 4: 4-11). 

God ‘ beschikte’ over een grote vis, een wonderboom, een worm, of een verzengende wind. ( 2: 1/ 4: 6-8). In al deze gevallen wordt in het Hebreeuws hetzelfde werkwoord gebruikt. 

Bovendien hebben de gebeden uit Jona 2 en 4 een paar uitdrukkingen die in de grondtaal precies hetzelfde zijn. 

leven	trouw
( 2: 7)U hebt Mijn leven uit de groeve omhooggetrokken.	( 2: 9 )  trouwe God
( 2: 8 ) Nu mijn ziel ( leven )  mij verlaat.	( 4: 2) Ik wist het wel, U bent een God die genadig is, liefdevol, geduldig en trouw.
( 4: 3) Ik ben liever dood dan dat ik zo verder moet leven.

Het blijkt dus dat het boek veel van zijn waarde zou verliezen als je de psalm uit Jona 2 weg zou laten. Deze psalm vervult door het hele  boek een wezenlijke functie!