De Musical ‘ Het lied van Efratha heeft het nodige stof doen opwaaien. Na de uitvoering tekende ik het verhaal op van Arie Jongman, schrijver van de Musical. Vandaag heb ik last but not least Arine de Visser aan mijn tafel. Zij is de regisseusse en iniatiator van alle Musicals van de Ontmoeting. Met haar is het allemaal begonnen!
Arine, wat leuk dat je hier bent voor het interview, ik heb er naar uitgekeken dat je hier bent, en wil beginnen met de vraag of je iets over jezelf wilt vertellen.
Ik kom uit een gezin van 6 kinderen, ben de tweede in het gezin. Ik ben getrouwd met René. We hebben een dochter Thamar, ze is achttien. We zijn 13 jaar geleden lid geworden van de Ontmoetingskerk. Dat is best wel een zoektocht geweest. We kwamen uit de Gereformeerde Gemeente, daar zijn we lang lid geweest. We zaten alleen maar in die kerk. Op een gegeven moment bezochten we de diensten steeds minder vaak. Uiteindelijk gingen we nog maar een keer per maand. ‘ Wat willen we eigenlijk? ‘ vroegen we onszelf af. Willen we nog naar de kerk? Willen we geloven of niet meer? Heel bewust zeiden we dat we wel naar de kerk wilden, een leven zonder kerkgang is geen goed idee. Zo zijn we op zoek gegaan. Een poosje zaten we in Arnemuiden in de Gereformeerde Kerk. Dat was een hele kleine gemeente, terwijl we aan een grote gemeente gewend waren. Om die reden kozen we voor de Ontmoeting. Toen ik daar voor het eerst binnen kwam dacht ik: ‘ Ja! Hier voel ik me thuis. Ik had gelijk het gevoel dat ik mezelf kon zijn, dat was heerlijk. Dat heeft heel veel veranderd in ons leven.”
Mooi om te horen!
Als ik terugkijk in mijn leven dan weet ik dat God er altijd geweest is, maar het feit dat je gaat zoeken is zo mooi. Aan het geloof dat ik kende waren zoveel voorwaarden verbonden, er moest zoveel naar mijn idee. Dat vond ik moeilijk, het paste totaal niet bij hoe ik ben. Mijn persoonlijkheid is nogal expressief, en niet helemaal standaard. Het is dan best moeilijk om binnen een behoudende gemeenschap je weg te vinden. Daarom was de Ontmoeting de goede keus.
God is altijd bezig geweest in mijn leven. Als vanaf jongsaf aan. Ik heb het aanbod dat van God naar mij toekwam nooit aangepakt denk ik. Zo is het ja. Genade komt altijd van God vandaan en geloven is iets wat je uiteindelijk aan moet nemen. Je kunt wel altijd ‘ nee ‘ blijven zeggen, maar op een gegeven moment moet je zover komen dat je zegt: ‘ Ja maar dat wil ik wèl! ‘ God heeft het heel mijn leven aangeboden, maar het heeft lang geduurd voor ik zover was. Ik had heel erg het gevoel dat ik eerst dit moest en dan dat. Ik moest eerst genoeg zondebesef hebben, het geloof was voor mij een soort stappenplan. Terwijl ik erachter gekomen ben dat het totaal niet zo werkt. Je moet gewoon zeggen: ‘ God ik kan het niet alleen Ik heb U nodig in mijn leven. Je komt je zonden heus wel tegen maar het is niet een vast stappenplan. Het is bij iedereen anders. Ik denk dat je eerst genade van God ontvangt, dan begint er een zoektocht. Maar je moet wel blijven geloven in Gods genade. Als je steeds blijft kijken naar hoe zondig je bent, dan blijf je constant met jezelf bezig terwijl je je ogen moet richten op God. Dan zie je wat je zelf fout doet en daardoor ook hoe groot Gods genade is.
Heeft jullie kerkgang in de Ontmoeting daar nog toe bijgedragen dat dit je duidelijker werd?
Ik heb sowieso heel veel geleerd de laatste 13 jaar. We hebben eerst een paar maanden alleen maar de diensten bezocht in Middelburg. Toen we dachten: ‘ dit is een gemeente die bij ons past’ hebben we gebeld en is er een ouderling bij ons langsgekomen. Met hem hebben we een lang gesprek gehad. We voelden ons daar goed bij, en toen het de eerste keer Avondmaal was, zagen we mensen die daar gewoon naartoe gingen. Dat was voor ons heel bijzonder. We voelden altijd een bepaalde afstand en vonden het een moeilijk iets. Maar hier hebben we geleerd dat het Avondmaal voor gewone mensen is. Thamar was nog klein en zei: ‘ waarom ga je daar ook niet naartoe mam? ‘ Bovendien zei de predikant dat we God afwezen als we niet aan zouden gaan. Terwijl we naar de kerk reden zagen we de regenboog aan de hemel staan. René zei: ‘ ik ga straks naar het Avondmaal want ik kan niet zonder God. We hoorden dat alles van Gods kant vandaan kwam, het hoefde niet eens van onze kant te komen. Zo zijn we aangegaan, met vrede in ons hart. ‘ Omdat Hij het gedaan heeft ‘ las de dominee nog een keer. En zo was het ook. Alle eer aan God! Dan ga heel veel leren, op de weg van God.
Zonder dat we er erg in hebben zijn we in een diep gesprek verwikkeld.Arine, je bent creatief en artistiek. Je schrijft ook. Wil je daarover eens iets meer vertellen?
Arine lacht even, en gaat verder:
‘Na al het leren kom je op een punt dat je denkt: ik kan ook iets uit kan gaan delen. Eerst begon ik met koffie schenken in het koffiehuis van de kerk. Dat vond ik erg leuk. Toen hoorde ik van een nichtje iets over musicals. Ze woonde ergens in Zuid-Holland en had een Musical gedaan in de kerk. Die heb ik toen bekeken, het was geweldig. De musical die ik hoorde raakten mij, ik dacht; ‘ maar dit wil ik! Ik heb ervoor gebeden en er met andere mensen over gepraat. We kregen het idee om aan de kerkenraad te gaan vragen of het mocht. We hebben er samen een ochtend voor gebeden of het goed was, en zo zijn we begonnen.
Ik ben geslaagd voor de Mavo, daarna heb ik een opleiding voor tandartsassistente gevolgd. Ik werd door mijn docente gevraagd of stage bij haar wilde lopen. Ik ben daar gebleven. Ik werd uitgekozen en rolde er zo vanzelf in. Tandartsassistente is een creatief beroep. Als ik iets zie dan denk ik: ‘ Ik kan het wel! ‘ Dan begin ik eraan , maar maak het lang niet altijd af.
Ik handwerk, weef, doe aan macramé’, maar soms is het project te groot en maak ik het niet af. Dan denk ik ; ‘waar ben ik nu weer aan begonnen!’
De musicals heb je wel tot een goed einde gebracht. Kreeg je gelijk toestemming van de kerkenraad?
Jazeker, we hebben nu vier musicals gespeeld.
De eerste musical was een gekocht script. Niet zelf geschreven, eigenlijk was het een kindermusical die we qua tekst wat veranderd hebben en aangepast voor volwassenen.
Dat was de eerste musical in 2015 en een enorm succes. Licht en geluid hebben we ingehuurd. We hielden een collecte en hadden het geld bij elkaar, geweldig!
De eerste keer zetten we een goed concept neer. We maakten alle kleding ( van gordijnen ) en zetten een enorm decor neer. Het was gelijk al heel professioneel. We werden gesponsord en hadden alle stoffen gekregen, het was gordijnstof, heel erg warm maar wel erg mooi. Nu maken we bij elke musical weer iets nieuws moois van dunnere stoffen.
Wat vind je leuke aan het regisseren?
Ik vind het erg leuk om een script te lezen en dat dan met mensen in te vullen. Ik laat mensen zichzelf zijn en zo hun eigen persoonlijke invulling aan hun rol te geven. Ik geniet ook van het commanderen, dan ben ik helemaal in mijn element. . Het zelf meespelen; daaraan moet ik niet denken. Ik ben al doodzenuwachtig als ik een musicalavond moet openen. Gaat het altijd wel lukken, vergeet niemand zijn rol? Als het mis gaat dan moet ik het oplossen. Het regisseren kan ik ook doen, omdat ik weet dat Maartje er is die alles noteert en in de gaten houd. Zonder Maartje kan ik geen musical maken, zij is super goed in de regel dingen en veel rustiger dan ik ben. Dus we zijn een gouden team zo samen. De credits van een goede musical zijn ook echt voor haar.
Wat is een goede regisseur naar jouw idee?
Ik doe maar wat, werk vanuit mijn gevoel. Ik kijk naar het haalbare bij mensen maar blijf eraan denken dat iedereen het vooral naar zijn zin moet hebben. Als ik de lat te hoog leg dan blijven mijn spelers een volgende keer weg. Je hebt mensen die kunnen acteren en mensen die enthousiast zijn. Die mensen mogen er allemaal zijn. Het moet leuk blijven voor iedereen.
Kun je wat anekdotes vertellen over iets wat je meegemaakt hebt tijdens het regisseren?
De eerste avond mag een beetje ongemakkelijk zijn, maar je groeit naar elkaar toe. Ik val ook graag in als er iemand niet kan zijn. Dan kan ik me te buiten gaan in elke denkbare rol. Ik geniet het meest van de weg naar de grote avond toe. Je ziet mensen die allemaal een beetje uit hun comfort zone treden en daardoor naar elkaar toe groeien. Daarvan geniet ik.
Je ziet ook de verschillende groepen mensen – de mensen van de muziek, van het decor en van de spelers – naar elkaar toegroeien en op de uitvoering samenkomen. Mensen van 17 jaar tot en met 70 jaar hebben het verhaal met elkaar verbonden. Dat vind ik schitterend. Ze zijn samen een musicalfamilie geworden.
Zou je zelf een musical willen schrijven?
Ja dat vind ik erg leuk. Ik zou graag ooit nog eens een boek schrijven. Het liefst een Nieuw Testamentisch verhaal dat zich in deze tijd afspeelt. Ik zou dan het verhaal zich gedeeltelijk in deze tijd af willen laten spelen. Bijvoorbeeld het verhaal van de verloren zoon. Je neemt het oude verhaal en wisselt dat af met scenes uit deze tijd. Dat lijkt me erg mooi.
Wat vind je van de karakters die je geregisseerd hebt?
De hoofdpersoon uit de eerste musical was Ester. Zij deed het allemaal maar, het verhaal vind ik heel bijzonder Zij heeft een heel volk gered. Ze was een heldin.
Mozes was een hele lange musical. Zijn karakter kwam heel goed naar voren, en de schrijver mocht zelf Mozes spelen, hij genoot daarvan en ik genoot weer van hem,
De dochter van de rabbi was een moeilijk fictief verhaal. Het moest goed uitgelegd worden. Alle personen moesten goed uitgelegd worden, maar het was een prachtig verhaal met hele mooie personages. Er was een speler die zelf eerst niet geloofde, maar door het spelen van zijn rol in de musical zag dat God voor hem zorgt. Hij durft het nog niet te omarmen, maar God is met hem aan het werk.
Ruth: dat verhaal kent een bepaalde dubbelheid. Ik blijf het bijzonder vreemd vinden dat Ruth zomaar naar een veld vol mannen gestuurd werden die teveel gedronken hadden. Ze had er geen idee van hoe het af zou lopen Er zat een enorm spanningsveld in deze geschiedenis. Kun je je voorstellen wat een bizarre situatie dat moet zijn geweest?
We zijn het erover eens dat de Bijbel vol bizarre situaties staat maar dat dat juist bemoedigend is. Voor God is niets te vreemd, dat lees je overal in de bijbel. Door het spelen van een musical kruip je als het ware door het verhaal heen.
Het muscialgebeuren is een mix van een bijbelverhaal doorspekt met humor en de bijbelse waarheid. Vind je dat nooit met elkaar botsen?
Nee helemaal niet. Als je de bijbel leest en de voorbeelden die Jezus gebruikt heeft dan zie je dat er overal in de bijbel sprake is van humor. God heeft ons zo divers gemaakt dat humor onontkoombaar is. Met humor kun je moeilijke situaties neutraliseren en zelfs oplossen.
Arine, het was bijzonder leuk om een ochtend met jou te sparren. Ik hoop dat je nog veel Musicals mag regisseren in onze mooie gemeente de Ontmoeting. God bless! Dank je wel voor het lied dat je uitgekozen hebt.