Raadgever ( 4 )
Omstreeks het jaar 645 wordt er in het dorp Anatot binnen een oud priestergeslacht een zoon geboren. Zijn naam luidt Jeremia. Hij wordt al op jonge leeftijd tot profeet geroepen, en is een tijdgenoot van de profeten Sefanja, Habakuk, en Ezechiël. In Jeruzalem heeft koning Josia rond 640 de troon bestegen, terwijl hij nog maar acht jaar oud was. Omstreeks 628 voert hij – gebruikmakend van de verzwakking van Assyrië – een belangrijke hervorming door. In 622 wordt er na de heropening van de tempel een exemplaar van de Wet gevonden! Het vinden en herlezen van dit belangrijke document geeft aanleiding tot het doorvoeren van nieuwe hervormingen. Maar jammer genoeg blijven de hervormingen voor het grootste deel van de bevolking een oppervlakkige zaak, de mensen keren niet echt met hun hart terug naar de Heere. Aan het begin van Jojakims regering spreekt de profeet Jeremia een befaamde tempelprediking uit. ( Jer. 7 ) In deze preek bekritiseert hij de bijgelovige gehechtheid van het volk aan de tempel en voorzegt diens verwoesting. Ontzettend gevaarlijk! Dit zou hem zijn leven kunnen kosten. ( Jer. 7: 26 ) Jeremia neemt bovendien stelling tegenover het koninklijk gezag door het veroordelen van koning Jojakims onrechtvaardige handelswijze en zijn pro- Egyptische politiek.
In 605 achtervolgen de Babylonische troepen hun vluchtende vijanden tot aan Jeruzalem. Nebukadnezar belegert de stad en dwingt koning Jojakim tot overgave. Hierna neemt hij de elite mee naar Babel. Nadat dit gebeurd is keert de woede van de koning van Juda zich tegen zijn landgenoten die onderwerping aan Babel voorgesteld hadden. Daar waren de meningen destijd aardig over verdeeld! Jeremia verkondigt dat de Heere de hele heerschappij over de regio in handen van de Babyloniërs had gelegd, en maant tot onderwerping.
Als het volk op een vastendag bij elkaar komt, leest Jeremia`s secretaris zijn profetieën voor. Die slaan in als een bom! De boekrol waarop de Godsspraken geschreven staan wordt zelfs onder aandacht van de koning gebracht. Maar de koning verscheurt de rol en werpt de stukken in het vuur. ( Jer. 36 ) Later wordt Jeremia voor de eerste keer gearresteerd. Zijn prediking wordt niet aanvaard, hij moet zich verborgen houden. Op een gegeven ogenblik stelt koning Nebukadnezar Sedekia tot koning aan, een jongeman van 21 jaar. Deze laat zich overheersen door de raadslieden aan zijn hof, die in meerderheid Egyptisch gezind zijn. “Noch Zedekia, noch zijn hof, noch het volk luisterde naar de woorden van de Heere die Hij bij monde van de profeet Jeremia sprak” zegt de Bijbel. (Jer. 37: 2 ) Jeremia houdt intussen niet op om onderwerping aan Babel te preken.
Wat een zwaar leven had deze profeet! Op een gegeven ogenblik wordt hij zelfs in een modderput gegooid waar hij als door een wonder uit gered wordt. Op een dag laat koning Sedekia de profeet opnieuw bij zich komen. “ Jeremia” zegt hij, “ Ik wil weten of de Heere gesproken heeft! Verzwijg niets voor mij. “ Daar staat Jeremia. Tegenover de wrede koning die hem heeft willen doden.
“ Als ik het u vertel “ antwoordt Jeremia “dan zult u mij laten doden. En als ik u raad geef, dan zult u toch niet naar mij willen luisteren. “
Maar de koning zweert dat dit niet zal gaan gebeuren. Ook toen werd een profeet niet al te best behandeld, dat is ons intussen wel duidelijk geworden! Het betekent dan eigenlijk ook niet veel dat de koning Jeremia verzekert dat hij hem niet uit zal leveren aan de mannen die hem naar het leven staan.
Toch zegt Jeremia” Dit zegt de Heere, de God van de Hemelse machten. Als u zich overgeeft aan de bevelhebbers van de koning van Babylonië dan zult u in leven blijven. Deze stad zal niet in vlammen opgaan, en u en uw familie zullen worden gespaard. Maar als u zich niet overgeeft, zal deze stad in handen van de Chaldeeën worden gegeven en zij zal in vlammen opgaan. En u hoeft niet de illusie te hebben dat u zult ontkomen.”
Wonderlijk, Sedekia gelooft de profeet waar hij eigenlijk zo`n hekel aan heeft. “ Ik ben bang. De overgelopen Chaldeeërs zullen mij martelen als ik mij overgeef.” verzucht hij Jeremia.
“ Dat zal niet gebeuren! Luister toch naar de Heere, in Wiens Naam ik tot u spreek. Dan loopt het goed met u af, en blijft u in leven. Maar als u weigert dan zal gebeuren wat de Heere mij heeft laten zien. Uw vrouwen en kinderen zullen aan de Chaldeeën worden uitgeleverd. Ook u zult niet aan hen ontkomen, maar gevangen genomen worden, en eveneens uitgeleverd worden aan de Chaldeeën. De hele stad zal in vlammen opgaan! “ luidt het antwoord van de profeet.
Even heerst er stilte tussen beide mannen. Dan zegt Sedekia op zachte dreigende toon: ¨ Als uw leven u lief is, zou ik maar zwijgen over dit gesprek. Als mijn raadslieden er lucht van krijgen, dan zullen ze niet ruisten voor ze weten wat u gezegd hebt. Ze zullen u met de dood bedreigen! U kunt maar beter zeggen dat u mij gesmeekt hebt om niet teruggestuurd te worden naar het huis van de schrijver Jonathan, want daar zou u sterven! “ Steeds opnieuw hangt het leven van Jeremia aan een zijden draadje! Hij had al eens gevangen gezeten op die plek, was daar met stokslagen achter slot en grendel gezet. ( Jer. 37: 15 )
Jeremia doet daarom maar wat de koning hem opdraagt en vertelt de raadslieden een leugen. Dat mag toch niet? Is dat geen zonde? Kennelijk niet want hier noemt de Bijbel een verwijzing naar 1 Samuël 20, waar het gaat om het leven van David. Zoals David gehaat werd om zijn Godsvrees en om de zegen van de Heere die hem genadig verleend was, zo werd ook de profeet Jeremia gehaat.
De profeet wordt nu verder met rust gelaten. Hij is trouw gebleven aan zijn roeping, en heeft de Woorden van God gebracht. De Heere zou hem hiervoor belonen. “ Jou zal ik redden. Je zult niet worden uitgeleverd aan de mannen die je vreest, maar Ik zal je laten ontkomen. Je zult geen gewelddadige dood sterven, maar worden gespaard omdat je op Mij hebt vertrouwt. spreekt de Heere! “ En zo is het ook gegaan.
Hier zien we het grote verschil tussen twee mensen die beiden een belangrijke roeping hadden. Sedekia was een zwak en besluiteloos vorst. Hij was best ontvankelijk voor Gods Woord. Hij had respect voor Jeremia, en probeerde hem te beschermen. Maar beïnvloed door zijn verkeerde raadslieden en verlamd door angst bleek hij niet in staat om tot daden over te gaan. Zeer tot zijn ongeluk, zoals de afloop heeft laten zien. Jeremia daarentegen gaf blijk van grote trouw aan Degene die Hem gezonden had. Ondanks de felle tegenstand die hij het hoofd moest bieden: Aanklachten, geweld, gevangenschap,en pogingen tot moord. Ondanks de uitzonderlijk moeilijke omstandigheden bleef hij standvastig en moedig Gods boodschap overdragen. Al moest Jeremia de droevige consequenties van zijn trouw ondergaan, hij genoot de bescherming van God, waardoor hij aan de dood ontkwam. En de Heere God verleende hem betere omstandigheden. Nebuzaradan, de de commandant van de lijfwacht van Nebukadnezar trof Jeremia geboeid aan onder de ballingen die naar Babel gevoerd werden. Hij nam Jeremia apart en zei: “ de Heere heeft gedaan wat Hij gezegd had. Maar uw boeien maak ik los. Als u met mij mee wilt gaan naar Babel, dan is dat prima. Maar als u liever hier wilt blijven dan mag dat ook. Ik zal u in bescherming nemen. Het hele land ligt voor u open. U kunt gaan en staan waar u wilt. “ Jeremia kreeg nog wat proviand en werd vrijgelaten.( Jer. 40: 1 – 6 )
“ omdat je op Mij hebt vertrouwd “ spreekt de Heere! ( Jeremia 38: 18 ) Het blijkt maar eens temeer dat er geen betere Raadgever is dan de Heere God.
