Dit zegt de Heer die de zon heeft gemaakt als het licht voor de dag, de maan en sterren als de lichten voor de nacht.
Na de beloften van het nieuwe verbond volgen er nog twee profetieën van Jeremia. De eerste sluit nauw aan bij die uit het eerste deel van het boek met troostprofetieën ( Jeremia 30:2) omdat het gedeelte begint met de woorden: ‘zo zegt de Heere,’De tweede ( vers 38-42) sluit aan bij de profetieën in het tweede deel en begint met de woorden: ‘zie de dagen komen’.
Er volgt een openbaring van JHWH waarin Hij zich voorstelt als de Heer die over de hele schepping regeert. Hij heeft de zon tot een licht over de dagen gesteld, en de maan en sterren aangewezen om over de nacht te lichten en te regeren. ( vs 35 / vlg Gen. 1: 15-18). Gods wonderlijke macht zweept bij tijden de zee op en laat de golven onstuimig bruisen. Dergelijke woorden worden in de Bijbel wel vaker gebruikt om de grote macht van God te benadrukken. ( Jesaja 51: 15). Zijn Naam- dat wil zeggen Zijn wezen, dat wat Hem bij uitstek kenmerkt – is: ‘Heer van de legermachten, de almachtige God die hemel en aarde beheerst. ( vgl. Jeremia 10: 16)’. Deze soevereiniteit vormt de garantie dat Hij zal doen wat Hij zegt.
‘ Pas als deze orde ophoudt te bestaan – spreekt de Heer- bestaat ook Israël niet meer, is het niet meer voor altijd Mijn volk. ‘ Zoals de hoogte van de hemel niet gemeten wordt, de diepte van het fundament der aarde niet gepeild, zo verwerp Ik niet het nageslacht van Israël om alles wat het heeft misdaan’.
Het volk van Israël mocht van alles misdaan hebben – het boek van Jeremia laat daarover geen twijfel bestaan – zolang hemel en aarde er zijn, zal de Heere het volk als natie overhouden, en niet te gronde richten. De afwisseling van dag en nacht, en het bruisen van de zee zijn natuurwonderen en bieden de garantie dat God ook werkelijk het aangekondigde verbond met het volk van Israël zal sluiten. Het feit dat de aankondiging van het nieuwe verbond in de voorgaande verzen direct wordt gevolgd door de verzekering dat God het nageslacht van Israël nooit los zal laten is in de kerkgeschiedenis vaak onopgemerkt gebleven. Christenen hebben zich vaak openlijk vijandig opgesteld ten opzichte van de Joden. Maar een vervangingstheologie die de beloften aan Israël exclusief op de kerk betrekt, verhoudt zich slecht tot de boodschap die in deze verzen naar voren wordt gebracht. Paulus bevestigde de nooit aflatende trouw van God aan het nageslacht van Israël. Paulus keek als een trouwe wachter over de eeuwen heen naar een moment in de toekomst waarop de Heere het hele volk Israël tot behoud zal brengen door de komst van de Verlosser ( Romeinen 11: 25-32)
‘Er is broeders en zusters een Goddelijk geheim dat ik u niet wil onthouden, omdat ik wil voorkomen dat u op uw eigen inzicht afgaat. Slechts een deel van Israël werd onbuigzaam en dat alleen tot op het moment dat alle heidenen zijn toegetreden. Dan zal heel Israël worden gered zoals ook geschreven staat: ‘ De redder zal uit Sion komen en wentelt dan de schuld af van Jakobs nageslacht. Dit is Mijn verbond met hen, wanneer Ik hun zonden wegneem. Ze zijn Gods vijanden geworden opdat het evangelie aan u kon worden verkondigd maar God blijft hen liefhebben omdat Hij de aartsvaders heeft uitgekozen. De genade die God schenkt neemt Hij nooit terug, wanneer Hij iemand roept, maakt Hij dat niet ongedaan. Zoals u God eens ongehoorzaam was, maar door hun ongehoorzaamheid Gods barmhartigheid hebt ondervonden, zo zijn zij nu ongehoorzaam om door de barmhartigheid die u ondervonden hebt ook zelf barmhartigheid te ondervinden. Want God heeft ieder mens uitgeleverd aan de ongehoorzaamheid opdat Hij voor ieder mens barmhartig kan zijn.’ schreef Paulus.
Nadat hij zijn lezers met een heidense achtergrond door middel van de gelijkenis van de edele olijfboom ( Romeinen 11 ) daarop had voorbereid, begon Paulus zijn lezers uit te leggen dat ze niet moesten denken dat het volk van Israël had afgedaan. Hij stelde dat het heilsplan van God inzake de bekering van heidenen en Joden in drie stappen verliep. De eerste stap was een gedeeltelijke verharding van het volk van Israël. Daardoor kwam er ruimte voor de tweede stap, de prediking van het evangelie aan de heidenen. Wanneer die voltooid is, zal heel Israël zalig worden. De verharding van een deel van het volk Israël zal dus duren tot op het moment dat de volheid van de heidenen is binnengegaan. Het binnengaan betreft het ingaan in het koninkrijk van God, althans in de huidige vorm ervan, de gemeente, langs de weg van bekering. Onder de ‘ volheid van de heidenen’ moet je het volledige getal van mensen die tot geloof zullen komen verstaan. De voltooiing van de prediking van het evangelie aan alle volken is de belangrijkste voorwaarde voor de komst van de Heere Jezus en van de opstanding uit de doden. ( zie ook Matth. 24: 14 / Marcus 13: 10 )
Als je deze woorden op je laat inwerken dringt het tot je door dat er een blijde toekomstverwachting is voor het volk van Israël. God, die altijd doet wat Hij belooft, zal deze beloften nooit vergeten. Wie ernst maakt met de toekomst van Israël zal zich dus geroepen voelen om het evangelie bij alle volken te brengen die Jezus nog niet kennen en erkennen als de Messias.
Gods beminde volk is niet gedoemd om ten val te komen. ( Romeinen 11 : 10 ) Hun overtreding is wel een gave voor de wereld, en een rijke gave voor heidense volken. Maar rijker zal de gave zijn wanneer alle Israëlieten zich tot God bekeerd hebben. Hoe onuitputtelijk is Gods rijkdom, wijsheid en kennis. Hoe ondoorgrondelijk zijn Zijn oordelen, en hoe onbegrijpelijk Zijn wegen. Wie kent de gedachten van de Heer, wie was ooit Zijn Raadsman? Wie heeft Hem iets gegeven dat door Hem moest worden terugbetaald?
Alles is uit Hem ontstaan, alles is door Hem geschapen, alles heeft in Hem zijn doel. Hem komt de eer toe, tot in eeuwigheid, amen. ( Romeinen 11: 33-36)
Deze profetie bevat nog een laag. Wij mogen er een rijke troost uit putten voor onszelf. Ons kerkelijk leven kan door meningen en overtuigingen worden versplinterd, maar God blijft trouw aan Zijn verbond. Hij wacht altijd om genadig te zijn. Wie tot Hem komt zal ervaren dat Hij geduldig is, en trouw. Hij vergeeft ons altijd en begint steeds weer met een schone lei. Zoals Hij is, zo willen wij ook zijn. Het is alles genade!