Ik bleef nadenken over Praag en over de Joodse geschiedenis. De Joodse wijk met al zijn geheimen intrigeerde mij. Hoe kon het gebeuren dat de waanideeën van een man als Hitler zoveel invloed hadden op de mensheid dat een heel volk van de aardbodem moest verdwijnen? Hij moest een voedingsbodem hebben voor zijn haat. Die haat moest al eeuwenlang hebben bestaan.
Neem nu het Joodse kerkhof met zijn duizenden scheefgezakte stenen bijvoorbeeld. Het aantal mensen dat er begraven ligt is niet vast te stellen omdat er op sommige plekken meer dan 12 lagen mensen liggen. Ondanks het kleine oppervlak van maar één hectare wordt het aantal grafstenen geschat op 12.000. Vermoedelijk liggen er zo’n 100.000 Joodse mensen begraven.
De begraafplaats diende als brandbuffer. Mocht er onverhoopt brand uitbreken in de wijk dan konden de vlammen niet zomaar overspringen op de Oudnieuwe Joodse synagoge. De oudste grafsteen die op het kerkhof te vinden is, heeft inscripties over een geleerde en dichter Avgado Kar uit 1439. Je weet niet wat je ziet als je over de begraafplaats loopt. Hoe kon het bestaan dat er zoveel haat tegen mensen leefde dat ze gedwongen werden hun doden zo op te stapelen? Als je de inscripties op de grafstenen leest dan weet je hoe mooi het geloof was dat ze tijdens hun leven beleden en geleefd hebben.
De belangrijkste persoon die op de Oude Joodse begraafplaats begraven ligt is zonder meer de grote religieuze geleerde en pedagoog Rabbijn Yehuda Liwa Ben Becalel, bekend als Rabbijn Löw, over wie de legende bestaat van de schepping van de Golem.
Terwijl ik over het kerkhof liep, kwam mijn fantasie tot leven. Deze verhalen op de een of andere manier voort laten bestaan, dat was wat ik wilde. Mensen een inkijkje geven in het leven van Joden die niets anders wilden dan een goed leven leiden. Een voorbeeld zijn voor anderen.
